خودشیفتگی انسان(نارسیسم)
سلامت : اگر موافق‌اید، از کلمه نارسیسیسم در علم روان‌پزشکی آغاز کنیم؟
این واژه از نظر لغوی به معنی عاشق خود بودن است و در روان‌پزشکی به خصوصیات شخصیتی مانند خودمحوری و خودبینی گفته می‌شود.
سلامت : خودشیفتگی چه تفاوتی با دوست داشتن خود دارد؟
نارسیسیسم در فرهنگ روان‌شناسی و روان‌پزشکی با تعابیر و معانی متعددی به کار رفته است. این تعابیر با یکدیگر متفاوت است. برخی اوقات ممکن است به عنوان اختلال و گاهی نیز یک مولفه طبیعی باشد. هر چند که علاقه به خود در انسان‌ها به صورت عمیق وجود دارد ولی خودشیفتگی در نوع شدید می‌تواند در عملکرد فردی و روابط بین فردی بسیار سازگارانه باشد.
واژه نارسیسیسم نخستین بار از سوی زیگموند فروید وارد مباحث روان‌پزشکی شد. از نظر فروید، علاقه به خود لزوما غیرطبیعی نیست و جزء مهمی از روان هر انسان به شمار می‌رود. او در عین حال نوع بیمارگونه خودشیفتگی را مورد بحث قرار داد. همان‌طور که می‌دانید، بسیاری از علایم روان‌پزشکی ممکن است به صورت خفیف در همه افراد وجود داشته باشد. بهعنوان مثال، اگرچه غمگین شدن در همه افراد روی می‌دهد ولی افسردگی با تعریف مشخصی می‌تواند بیماری به شمار رود.
سلامت : آیا نارسیسیسم نوعی بیماری به شمار می‌رود؟
بله، آنچه امروزه به عنوان اختلال روان‌پزشکی مطرح است، اختلال شخصیت خودشیفتگی است. این اختلال از جمله انواع اختلال شخصیت است که از سنین نوجوانی یا اوایل جوانی آغاز می‌شود و اغلب به صورت پایدار در سراسر عمر انسان وجود دارد. این اختلالات در زمینه هیجانات عملکرد بین فردی و اجتماعی فرد تاثیرگذار است.
سلامت : چطور افراد خودشیفته را بشناسیم؟
مشخصه‌هایی که در اختلال شخصیت خودشیفته به چشم می‌خورد، شامل خودبزرگ‌پنداری، نداشتن همدلی با دیگران، استفاده از دیگران برای رسیدن به مقاصد خود و نیاز به تایید شدن از طرف دیگران است. این افراد اغلب با هوش یا زیبا یا موفق هستند که در حقیقت این نقاط قوت‌شان هسته مرکزی شروع این اختلال می‌شود. البته باید به این نکته هم توجه کرد که شخصیت هر فرد می‌تواند متغیرهای خصوصیتی خاص خود را داشته باشد یعنی شخصیت یک فرد می‌تواند خصوصیت‌های وابسته، وسواسی، پارانوئید و یا خودشیفته داشته باشد که بهعنوان صفت شخصیتی وی محسوب می‌شود و بیماری به شمار نمی‌رود.
شدت صفت‌های شخصیتی از اختلالات شخصیتی کمتر است و موجب ناسازگاری جدی برای فرد نمی‌شود حتی خصوصیت‌های نارسیسیستیک سبب موقعیت‌های اجتماعی و علمی برتر برای فرد می‌شود هرچند در روابط بین فردی وی اثر منفی بگذارد.
سلامت : در صورت درمان نشدن این اختلال، چه مشکلاتی برای فرد به وجود می‌آید؟
همان‌طور که اشاره شد، این افراد به شدت نیاز به تایید شدن از طرف دیگران دارند و در صورتی که موفقیت‌های فرد نتواند این شرایط را برای وی فراهم کند، بسیار آسیب‌پذیر می‌شود و احتمال افسردگی در وی افزایش می‌یابد. به همین دلیل این افراد اغلب در زمان افسردگی به مرکز درمانی مراجعه می‌کنند و در این مرحله نیازمند دارو‌درمانی و روان‌درمانی هستند
اختلال تنش زای پس از حادثه ی(PTSD)
اختلال تنش زای پس از حادثه ی(PTSD)
اختلال تنش‌زای پس از حادثه (PTSD) نوعی اضطراب در افرادی که حادثه‌ای را که برای اکثر مردم بسیار آزارنده و مضطرب کننده است تجربه کرده‌اند. این حوادث (بلایای طبیعی، قتل، هتک حرمت، جنگ، زندانی شدن، شکنجه، تصادفات) در همه افراد یک استرس روانی ایجاد می‌کنند ولی برخی افراد پس از آن سیر طبیعی بهبود را طی نمی‌کنند. مشخصه اختلال تنش‌زای پس از حادثه این اختلال عبارتست از یادآوری مداوم حادثه و بروز علایم مربوط به آن. این علایم ممکن است درست پس از حادثه شروع شده یا چند ماه بعد بروز کند. علایم شایع یادآوری مکرر، غیرقابل اجتناب و آزارنده حادثه دیدن خواب‌های مکرر مرتبط با حادثه احساس رخداد دوباره حادثه (مجسم شدن تصاویر حادثه) اضطراب مزمن بی‌خوابی اختلال در تمرکز اختلال حافظه احساس منزوی شدن از دیگران کاهش علاقه به فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های معمول واکنش‌های ترس نسبت به موقعیت‌ها یا اجتناب از فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری هایی که باعث یادآوری حادثه می‌گردند. آثار روانی (تحریک‌پذیری، بی‌قراری، هراسان بودن، بروز رفتارهای ناگهانی به صورت انفجاری، رکود احساسات، احساس زجرآور مقصر بودن) علل مواجهه با یک حادثه وخیم. به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل زیر باعث ایجاد این اختلال شوند: ناگهانی و غیرمنتظره بودن حادثه خونین و بی‌رحمانه بودن حادثه استرس طولانی‌تر و مزمن در طی حادثه قدرت و ضعف روانی و سرشتی قربانی حادثه آسیب‌های جسمی (به خصوص آسیب سر) نوع حمایت اجتماعی و میزان دسترسی به آن عوامل تشدید کننده بیماری سابقه بی‌توجهی به فرد یا شرایط بد خانوادگی در کودکی سوء رفتار با فرد در کودکی وجود والدین الکلی سطح سواد پایین پیشگیری مداخله فوری بلافاصله پس از حوادث غیرمترقبه ممکن است از ایجاد این اختلال جلوگیری کند. عواقب مورد انتظار در برخی بیماران، علایم خودبه‌خود پس از 6 ماه برطرف می‌شوند؛ درمان در بعضی بیماران ممکن است کمک کننده باشد؛ در سایر بیماران این اختلال ممکن است سیری مزمن برای ماه‌ها یا سال‌ها داشته باشد. عوارض احتمالی اختلال تنش‌زای پس از حادثه از نوع مزمن که می‌تواند به از دست دادن شغل، اختلالات خانوادگی و ناتوانی منجر شود. آسیب زدن به خود در طی تجسم دوباره حادثه وابستگی به داروها و الکل خودکشی درمان اخذ سابقه طبی و معاینه فیزیکی توسط یک پزشک برای رد کردن اختلالات مغزی آزمون‌های آزمایشگاهی و طبی ضروری است. مشاوره روانشناختی جهت درمان توصیه می‌شود. پیمان بستن بیمار با خود جهت مقابله با مشکل آموختن روش‌های آسوده‌سازی. این روش‌ها به ویژه برای کمک به رفع مشکلات خواب مفیدند. گروه‌های حمایتی بسیار مؤثر بوده و در مراکز نظامی و مراکز بحران‌های اجتماعی در دسترس‌اند. داروها پزشک ممکن است برای دوره‌های کوتاه داروهای ضداضطراب یا ضد افسردگی تجویز کند. داروی اختصاصی برای درمان این اختلال وجود ندارد. فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری محدودیتی وجود ندارد. یک برنامه ورزشی معمول در تسکین برخی تنش‌ها سودمند است. رژیم غذایی رژیم خاصی نیاز نیست. درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟ اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دارای علایم اختلال تنش‌زای پس از حادثه باشید. اگر علایم پس از شروع درمان بهبود نیافته یا بدتر شوند. اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید/ داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند. |